Hạch toán là gì? Hạch toán có liên quan gì đến các lĩnh vực như kế toán, kinh doanh là những vấn đề nhiều người quan tâm và băn khoăn. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về những khái niệm này, chúng tôi tổng hợp một số thông tin cơ bản trong bài viết dưới đây. Hãy theo dõi để có được câu trả lời nhé.
Bạn đang đọc: Hạch toán là gì? Cách phân loại và những kiến thức căn bản về hạch toán kế toán
Tìm việc làm kế toán
Hạch toán là gì?
Hạch toán là gì? Đó là hệ thống điều tra quan sát, điều tra, tính toán, đo lường và ghi chép của các quá trình kinh tế. Hạch toán bài bản sẽ giúp hoạt động kinh tế được diễn ra hiệu quả, toàn diện hơn
Tuy nhiên, để có được hiệu quả thực sự, hạch toán cần được kết hợp nhuần nhuyễn với các hoạt động sau:
- Quan sát: Hoạt động này diễn ra đầu tiên trong quá trình quản lý nhằm mục đích định hướng, phản ánh những đối tượng cần thu thập.
- Đo lường: Nhằm nắm được lượng hao phí cụ thể trong sản xuất và của cải vật chất đã được sản xuất bằng đơn vị đo thích hợp.
- Hạch toán: Đây là quá trình sử dụng các phép tính toán, phân tích, tổng hợp để nắm được mức độ hiệu quả của mỗi quá trình kinh tế.
- Ghi chép: Đây sẽ là quá trình để ghi nhận hoặc xử lý kết quả các hoạt động kinh tế để có căn cứ ra quyết định phù hợp.
Hiện nay có 3 loại hạch toán chính gồm: Hạch toán nghiệp vụ, hạch toán thống kê, hạch toán kế toán.
Những thước đo trong hoạch toán
Trong hạch toán sẽ có 3 thước đó bao gồm: Thước đo hiện vật, lao động và giá trị. Cụ thể như sau:
Thước đo bằng hiện vật
- Sẽ sử dụng phương thức đo lường cụ thể với đối tượng như: Cân, đo, đong, đếm,…
- Đơn vị sử dụng đo lượng có thể là trọng lượng, độ dài, diện tích. Tùy thuộc vào từng đối tượng mà đơn vị sẽ linh hoạt sao cho phù hợp.
- Thước đo hiện vật sử dụng cho mỗi đối tượng sẽ giống nhau về chất lượng, vì thế cần phải hạn chế sử dụng cho đối tượng có chất lượng khác nhau.
Thước đo bằng lao động
- Thước đo về lao động được dùng để xác định số lượng thời gian hao phí lao động trong các doanh nghiệp.
- Xác định giá trị lao động hao mòn, năng suất lao động được làm căn cứ xác định giá trị lao động và tính lương cho nhân viên.
- Thước đo lao động và thước đo hiện vật được linh hoạt kết hợp sử dụng cùng nhau để đem lại hiệu quả tốt nhất.
- Kế toán tiền lương sẽ sử dụng thước đo lao động nhiều nhất, xuyên suốt trong quá trình công việc hàng ngày.
Thước đo bằng giá trị
- Sử dụng đơn vị là thước đo mang tính thống nhất cao có thể phản ánh nhiều đối tượng kinh tế.
- Thước đo giá trị được sử dụng để tính chi tiêu tổng hợp về các loại vật tư, tài sản.
- Giúp so sánh được chi tiêu kinh tế nhằm đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh, hoạt động sử dụng vốn.
Hạch toán kế toán – Hoạt động quan trọng với mỗi doanh nghiệp
Hạch toán kế toán hay còn gọi là kế toán. Hạch toán kế toán sẽ giúp thu nhận, xử lý thông tin, cung cấp thông tin về tài sản trong doanh nghiệp nhằm kiểm tra toàn bộ tài sản cùng các hoạt động kinh tế, tài chính của đơn vị đó. Trong hạch toán kế toán thường sử dụng 3 thước đo chính gồm: Thước đo hiện vật, lao động, giá trị để thể hiện rõ những biến động về tài sản và nguồn vốn.
Phân loại hạch toán kế toán
Hạch toán kế toán được phân thành nhiều loại khác nhau dựa theo các tiêu chí như: Tính chất, phạm vi, phương pháp, đặc điểm công việc. Cụ thể như sau:
Dựa theo tính chất, mức độ công việc
Hạch toán dựa theo tính chất, mức độ công việc được chia nhỏ thành 2 loại là kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết. Bạn hãy theo dõi tiếp để có thông chi tiết nhé.
- Kế toán tổng hợp: Thông tin kế toán sẽ được ghi chép, thu thập và cung cấp ở dạng tổng quát theo những tiêu chí tổng hợp bằng thước đo tiền tệ.
- Kế toán chi tiết: Đây là các thông tin kế toán thu thập, cung cấp dưới dạng chi tiết, cụ thể về một chi tiêu tổng hợp.
Dựa theo phạm vi thông tin kế toán
Dựa vào phạm vi thông tin kế toán được chia thành 2 loại:
- Kế toán tài chính: Thông thường loại này sẽ đảm nhận việc xử lý thông tin, cung cấp thông tin cho đối tượng bên ngoài doanh nghiệp. Kế toán tài chính sử dụng thước đo tiền tệ là chủ yếu.
- Kế toán quản trị: Loại này sẽ thực hiện vai trò thu nhận, xử lý và cung cấp thông tin cho nhà quản trị nhằm nghiên cứu hoặc đề xuất phương án sản xuất kinh doanh. Trên thực tế, kế toán quản trị sẽ sử dụng cả 3 loại thước đo (tiền tệ, hiện vật, lao động) trong công việc.
Dựa trên phương pháp ghi chép thông tin
Căn cứ vào phương pháp ghi chép thông tin, hạch toán kế toán được chia thành 2 loại:
- Kế toán hóa đơn: Loại này sẽ đảm nhận việc ghi chép, thu nhận thông tin về nghiệp vụ kinh tế, tài chính một cách riêng biệt, độc lập nhất.
- Kế toán kép: Loại này đảm nhận vai trò ghi chép, thu thập thông tin về nghiệp vụ kinh tế, tài chính theo nội dung.
Dựa trên đặc điểm, mục đích đơn vị kế toán
Dựa vào đặc điểm, mục đích đơn vị kế toán được chia thành 2 loại như sau:
- Kế toán công: Loại này thực hiện dựa trên những đơn vị hoạt động không mang tính chất kinh doanh hoặc không vì lợi nhuận.
- Kế toán doanh nghiệp: Loại này được tiến hành trong đơn vị có hoạt động kinh doanh với mục đích sinh lợi nhuận.
Đặc trưng của hạch toán là gì
Mỗi loại hạch toán đều sẽ có những vai trò và mục đích riêng khi triển khai. Tuy nhiên, nhìn dưới góc độ doanh nghiệp, hạch toán kế toán là hoạt động quan trọng hơn cả. Chính vì vậy, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu sâu hơn một chút về hoạt động này.
Đối tượng của hạch toán kế toán
Đối tượng chính của hạch toán kế toán là tài sản và vốn trong các doanh nghiệp. Theo đó, khi triển khai, hạch toán kế toán chủ yếu được triển khai xoay quanh sự biến động về tài sản doanh nghiệp, quá trình vận động vốn trong kinh doanh,… Nhờ vậy mà đội ngũ lãnh đạo các đơn vị này sẽ có được đường hướng phù hợp, kịp thời và hiệu quả nhất khi áp dụng. Không những vậy, việc cập nhật thường xuyên các số liệu cũng giúp doanh nghiệp có phương án xử lý kịp thời nếu không may xảy ra sai sót không mong muốn.
Phương pháp hạch toán kế toán
Tìm hiểu thêm: Quản lý tài chính hiệu quả với công thức 50-30-20
Hạch toán kế toán là hoạt động mang tính chất tổng hợp. Vì vậy, nó ít khi được áp dụng đơn lẻ mà thường là sự kết hợp giữa nhiều phương pháp khác nhau. Có thể điểm qua một vài phương thức phổ biến trong hạch toán kế toán như sau:
- Phương pháp chứng từ
- Phương pháp tài khoản
- Phương pháp tính giá
- Phương pháp tổng hợp và phân tích kế toán
Định nghĩa thông tin hạch toán kế toán
Hiểu cơ bản, thông tin hạch toán kế toán là thông tin về sự tuần hoàn vốn. Quá trình sản xuất từ cung cấp nguyên liệu, vật tư đến khâu tiêu thụ sẽ được phản ánh sinh động, chi tiết thông qua thông tin kế toán. Bên cạnh đó, nó cũng là kiểu thông tin hai mặt của các hiện tượng, quá trình.
Vai trò của hạch toán là gì?
Hạch toán kế toán có vai trò vô cùng quan trọng đối với người quản lý, nhà đầu tư hay các cơ quan nhà nước. Cụ thể như sau:
- Phục vụ cho các nhà quản lý: Dựa vào những kết quả của hạch toán kế toán, nhà quản lý dễ dàng xây dựng kế hoạch, dự án phát triển doanh nghiệp. Đồng thời nó cũng giúp họ dễ dàng kiểm soát mục tiêu hơn.
- Phục vụ cho nhà đầu tư: Dựa vào thông tin kế toán, nhà đầu tư nắm được tình hình, hiệu quả kinh doanh cùng khả năng sử dụng vốn của công ty. Từ đó họ sẽ cân nhắc việc đầu tư vào doanh nghiệp.
- Phục vụ cho cơ quan nhà nước: Các cơ quan nhà nước sẽ dễ dàng nắm bắt tình hình hoạt động, lợi nhuận thu về của doanh nghiệp thông qua kiểm tra số liệu. Căn cứ vào đó để xác định mức thuế phù hợp cho từng công ty.
Nhiệm vụ và yêu cầu của hoạt động hạch toán kế toán
Để đảm bảo thông tin chính xác, đạt tiêu chuẩn thì hạch toán kế toán cũng có một số yêu cầu, nhiệm vụ nhất định. Cụ thể như sau:
Nhiệm vụ
- Hạch toán kế toán có thực hiện nhiệm vụ thu nhận, xử lý tài sản của công ty. Đồng thời nó còn kiểm tra tình hình thực hiện chỉ tiêu kế hoạch, kiểm tra sử dụng tài sản, quá trình làm hoạt động kinh tế của tổ chức.
- Dựa vào thông tin chính xác mà hạch toán kế toán cung cấp, cơ quan quản lý có cơ sở tổ chức hoạt động kinh doanh, đưa ra đánh giá, nhận xét đúng về thực trạng, tình hình tài chính của mỗi doanh nghiệp. Bên cạnh đó nó còn giúp tìm ra điểm mạnh, điểm yếu của mỗi đơn vị để có phương hướng phát triển cụ thể.
Yêu cầu
- Kế toán cung cấp tài liệu đảm bảo tính thống nhất: Thông thường công tác kế toán sẽ được tổ chức theo hệ thống từ trung ương xuống từng đơn vị cơ sở. Bởi vậy mà tài liệu cung cấp cần có sự thống nhất với nhau. Điều đó đồng nghĩa với việc kế toán của mỗi ngành, doanh nghiệp cần làm theo quy định của nhà nước. Đặc biệt, số liệu còn phải thống nhất với chỉ tiêu kế hoạch kinh tế tài chính của công ty. Từ đó người quản lý dễ dàng nắm bắt, quản lý hơn.
- Tài liệu cung cấp phải đầy đủ, chính xác, khách quan: Bộ phận kế toán phải cung cấp thông tin theo yêu cầu một cách chính xác, đúng với thực tế, tình hình của doanh nghiệp. Từ đó người quản lý đánh giá đúng, khai thác tối đa hoạt động kinh đem lại kinh tế cao.
- Tài liệu cung cấp phải có tính kịp thời: Để thuận lợi cho việc phát mở rộng thị trường trong và ngoài nước, nhà quản lý cần nắm bắt thông tin kịp thời về tình hình kinh tế, tài chính. Như vậy mới có thể đưa ra quyết định đúng đắn cho tương lai của doanh nghiệp.
- Tài liệu phải rõ ràng, dễ nhìn, dễ hiểu: Đối với các đơn vị kinh tế cơ sở phải nghiêm túc thực hiện chế độ quản lý kinh tế tài chính mà nhà nước đã ban hành. Đồng thời, tài liệu kế toán phải rõ ràng, dễ đọc, dễ hiểu. Dựa vào đó, cơ quan nhà nước kịp thời phát hiện và ngăn chặn hành vi sai phạm trong việc quản lý.
Những khái niệm khác liên quan hạch toán kế toán
Để hiểu sâu hơn, rộng hơn về hạch toán kế toán bạn cũng nên tìm hiểu các khái niệm liên quan đến nó như: Hạch toán kinh tế quốc dân, hạch toán thống kê,…
Hạch toán kinh tế
Hạch toán kinh tế là phạm trù kinh tế của nền kinh tế hàng hóa. Nó được sử dụng nhiều trong nền kinh tế xã hội chủ nghĩa để quản lý hoạt động kinh doanh dựa trên quan hệ hàng hóa – tiền tệ và phương pháp thương mại. Thông thường, hạch toán kinh tế sẽ tự chủ trong sản xuất, kinh doanh và tự gánh vác trách nhiệm về kết quả. Bên cạnh đó nó còn được dùng để kích thích sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế cho từng đơn vị.
Hạch toán kinh tế quốc dân
Hạch toán kinh tế quốc dân chính là bảng hạch toán tài khoản của nước ta gồm 4 bộ phận:
- Hạch toán tài chính
- Hạch toán thu nhập quốc dân, lưu chuyển vốn
- Hạch toán thu chi bằng tiền
- Hạch toán thanh toán quốc tế
Theo đó, loại hạch toán này sẽ có sản phẩm được tính theo giá hiện hành trong nước hoặc tính theo giá so sánh và cơ cấu của tổng sản phẩm ngành (theo từng khu vực và thành phần kinh tế).
Hạch toán thống kê
Hạch toán thống kê được sử dụng để nghiên cứu mối quan hệ giữa lượng và chất các hiện tượng kinh tế xã hội trong cùng thời gian, địa điểm cụ thể. Nó được thực hiện nhằm mục đích rút ra bản chất, tính quy luật trong sự phát triển của các hiện tượng. Đối tượng nghiên cứu của hạch toán thống kê là hiện tượng kinh tế, xã hội.
Thông thường, hạch toán thống kê sẽ kết hợp cả 3 loại thước đo mà không phụ thuộc tuyệt đối vào bất kỳ 1 loại nào
Hạch toán nghiệp vụ
Hạch toán nghiệp vụ thực hiện vai trò quan sát, giám sát các nghiệp vụ kinh tế nhằm đưa ra những quyết định kịp thời cho các nghiệp vụ đó. Đối tượng nghiên cứu của nó là nghiệp vụ kinh tế kỹ thuật, điển hình như: Sản xuất, tiêu thụ, tình hình biến động trong sản xuất.
Một số câu hỏi liên quan đến hạch toán
Bên cạnh các thông tin trên còn có một số câu hỏi liên quan đến hạch toán. Bạn có thể tham khảo để tự có câu trả lời cho mình. Cụ thể như sau:
>>>>>Xem thêm: Mẫu công văn xin chốt đóng BHXH mới nhất 2024
Câu 1: Có bao nhiêu loại hạch toán đang được sử dụng?
Trả lời: Hiện nay có 3 loại hạch toán đang được dùng đó là: Hạch toán kế toán, hạch toán nghiệp vụ kỹ thuật, hạch toán thống kê.
Câu 2: Các thước đo sử dụng trong hạch toán?
Trả lời: Có 3 loại thước đo trong hạch toán đó là: Thước đo hiện vật, thước đo lao động, thước đo giá trị.
Câu 3: Hạch toán gồm các quá trình diễn ra như thế nào?
Trả lời: Hạch toán là tổng hợp các quá trình, bao gồm: Quan sát, đo lường, tính toán, ghi chép thông tin.
Câu 4: Các phương pháp mà kế toán sử dụng để hạch toán gồm phương pháp nào?
Trả lời: Khi tiến hành làm hạch toán, người kế toán sẽ sử dụng một hệ thống các phương pháp 1 cách khoa học nhất, bao gồm: Phương pháp chứng từ kế toán, phương pháp tài khoản kế toán, phương pháp tính giá, phương pháp tổng hợp cân đối kế toán.
Như vậy, bài viết trên đây chúng tôi đã giúp bạn tổng hợp các thông tin về hạch toán kế toán. Mong rằng với nội dung này bạn đã thật sự hiểu “hạch toán là gì?”
