Thị phần được xem là một yếu tố rất quan trọng đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Vậy để hiểu rõ thị phần là gì cũng như cách để xác định, gia tăng thị phần cho doanh nghiệp như thế nào, các bạn hãy đọc ngay bài viết dưới đây.
Bạn đang đọc: Thị phần là gì? Vai trò & cách gia tăng thị phần đối với doanh nghiệp
1. Thị phần là gì?
Thị phần (Market share) là chỉ số đo lường tỷ lệ phần trăm doanh số hoặc giá trị doanh thu mà một doanh nghiệp đang chiếm lĩnh trên thị trường so với các đối thủ cùng ngành.
Việc tính toán và theo dõi thị phần giúp doanh nghiệp đánh giá được hiệu quả kinh doanh và đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp. Thị phần càng cao thì doanh nghiệp càng có lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
2. Vai trò của thị phần là gì?
Hiện nay, thị phần đóng vai trò rất quan trọng đối với doanh nghiệp. Nó giúp đánh giá hiệu quả cạnh tranh và vị thế của doanh nghiệp trong ngành công nghiệp. Cụ thể, vai trò của thị phần gồm:
2.1 Thể hiện tốc độ phát triển
Thị phần là một yếu tố quan trọng giúp đánh giá tốc độ phát triển của doanh nghiệp trên thị trường. Nếu một doanh nghiệp đang tăng thị phần, điều này đồng nghĩa với việc nó đang chiếm được nhiều khách hàng hơn so với các đối thủ cạnh tranh và có khả năng cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ tốt hơn.
Ngược lại, nếu thị phần của doanh nghiệp giảm thì đây có thể là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp đang gặp khó khăn về mặt cạnh tranh hoặc chưa có chiến lược phát triển kinh doanh hiệu quả.
2.2 Đánh giá khả năng cạnh tranh
Thị phần thể hiện tỷ lệ tiêu thụ sản phẩm hoặc dịch vụ của một doanh nghiệp trên tổng thị trường, đánh giá được doanh nghiệp đang chiếm lĩnh thị phần bao nhiêu so với các đối thủ cạnh tranh trong cùng ngành.
Nếu doanh nghiệp chiếm lĩnh một thị phần cao, điều đó cho thấy doanh nghiệp đang có lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ khác. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp chỉ chiếm lĩnh một thị phần thấp thì cần phải xem xét, cải thiện khả năng cạnh tranh của mình trên thị trường.
2.3 Xác định tài nguyên, nhân lực, tạo động lực phát triển
Thông qua việc đo lường và theo dõi thị phần, doanh nghiệp có thể biết được quy mô và tiềm năng của thị trường mà mình đang hoạt động. Từ đó, doanh nghiệp sẽ xác định số lượng loại tài nguyên, nhân lực cần thiết để phục vụ cho mục tiêu chiếm lĩnh thị phần và phát triển trên thị trường đó.
Ngoài ra, việc có thị phần lớn hơn so với đối thủ cạnh tranh sẽ giúp doanh nghiệp tăng động lực phát triển, tăng khả năng đầu tư và mở rộng sản xuất, tìm kiếm thêm những cơ hội mới trên thị trường, thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư. Còn nếu doanh nghiệp có thị phần thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh, đây sẽ là động lực để doanh nghiệp nỗ lực phát triển, cải thiện sản phẩm, dịch vụ và quản lý kinh doanh để cạnh tranh mạnh hơn.
2.4 Đưa ra các quyết định về chiến lược
Thị phần giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về tình hình cạnh tranh trên thị trường. Dựa trên thông tin đó, doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp như mở rộng sản xuất, tìm kiếm thị trường mới, phát triển sản phẩm/dịch vụ mới, cải thiện chất lượng sản phẩm/dịch vụ, tăng cường quảng bá – tiếp cận khách hàng, cắt giảm chi phí, hợp tác với các đối tác chiến lược, đầu tư nghiên cứu và phát triển,…
Các quyết định này sẽ giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh, tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh và đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách tốt nhất. Đồng thời, nó cũng sẽ giúp doanh nghiệp tạo ra giá trị cho cả khách hàng và chủ sở hữu, giữ vững và mở rộng thị phần trên thị trường, đảm bảo sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp.
3. Cách xác định thị phần doanh nghiệp
Hiện nay, có 2 loại thị phần mà doanh nghiệp cần xác định đó là tuyệt đối và tương đối. Công thức để tính các loại thị phần này như sau:
Tìm hiểu thêm: Độc quyền là gì? Quy định về độc quyền trong luật cạnh tranh, sở hữu trí tuệ
3.1 Thị phần tuyệt đối
Thị phần tuyệt đối là số lượng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp được tiêu thụ so với tổng số sản phẩm, dịch vụ được tiêu thụ trên toàn thị trường. Để xác định thị phần tuyệt đối, doanh nghiệp có thể áp dụng 1 trong 2 công thức dưới đây:
Công thức 1:
|
Thị phần = (Tổng doanh số bán hàng của doanh nghiệp / Tổng doanh số của thị trường) x 100% |
Công thức 2:
|
Thị phần = (Tổng số sản phẩm bán ra của doanh nghiệp / Tổng sản phẩm tiêu thụ của thị trường) x 100% |
Ví dụ: nếu doanh số của doanh nghiệp A là 10 triệu đồng và tổng doanh số của toàn bộ thị trường là 100 triệu đồng, thì thị phần tuyệt đối của doanh nghiệp A là:
|
Thị phần tuyệt đối = (Doanh số của doanh nghiệp A / Tổng doanh số của toàn bộ thị trường) x 100% = (10 / 100) x 100% = 10%. |
Điều này có nghĩa là doanh nghiệp A chiếm 10% thị phần tuyệt đối trên thị trường.
3.2 Thị phần tương đối
Thị phần tương đối là chỉ số đo lường thị phần của doanh nghiệp so với đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Để xác định thị phần tương đối, doanh nghiệp có thể áp dụng 1 trong 2 công thức dưới đây:
Công thức 1:
|
Thị phần tương đối = (Tổng doanh số thu được của doanh nghiệp / Tổng doanh số của đối thủ cạnh tranh thu được trong thị trường) x 100% |
Công thức 2:
|
Thị phần tương đối = (Tổng sản phẩm bán ra của doanh nghiệp / Tổng sản phẩm bán ra của đối thủ cạnh tranh trên thị trường) x 100% |
Ví dụ: nếu doanh nghiệp A có tổng doanh số là 100 triệu đồng và đối thủ cạnh tranh lớn nhất có tổng doanh số là 500 triệu đồng, thì thị phần tương đối của doanh nghiệp A là:
|
Thị phần tương đối = (Tổng doanh số thu được của doanh nghiệp / Tổng doanh số của đối thủ cạnh tranh thu được trong thị trường) x 100% = (100 / 500) x 100% = 20%. |
Điều này có nghĩa là doanh nghiệp A chiếm 20% thị phần tương đối so với đối thủ cạnh tranh lớn nhất trên thị trường.
4. Cách tính thị phần tăng trưởng theo ma trận BCG
Ma trận BCG (Boston Consulting Group) là một công cụ phân tích chiến lược được sử dụng để đánh giá các sản phẩm hoặc dịch vụ của một doanh nghiệp.
Ma trận BCG thường được sử dụng để phân loại sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp thành bốn danh mục: ngôi sao, dấu hỏi chấm, bò sữa và con chó dựa trên tỷ lệ thị phần và tốc độ tăng trưởng của từng sản phẩm, dịch vụ. Các danh mục này sẽ đóng vai trò quan trọng trong quyết định đầu tư và phát triển của công ty.
Cụ thể, ý nghĩa của từng danh mục là:
- Ngôi sao: Đây là nhóm sản phẩm này được thị trường đón nhận và đang có xu hướng phát triển tích cực. Các sản phẩm trong nhóm này đang thu hút được sự quan tâm của khách hàng và đang tạo được nhiều cơ hội kinh doanh.
- Dấu hỏi chấm: Đây là những sản phẩm mới, chưa có sự xuất hiện nhiều trên thị trường, do đó thường không có một thị phần đáng kể. Mặc dù nhóm này có tiềm năng phát triển lớn, tuy nhiên vẫn còn nhiều ẩn số và chưa được khẳng định.
- Bò sữa: Nhóm sản phẩm này đã trải qua giai đoạn phát triển đầu tiên và hiện tại đang đứng vững trên thị trường. Mặc dù khó có thể tăng trưởng thêm nhưng vẫn đem lại lợi nhuận đáng kể cho doanh nghiệp.
- Con chó: Nhóm sản phẩm này đang gặp khó khăn trong việc duy trì và phát triển trên thị trường, không mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp và không chiếm được thị phần.
Công thức tính thị phần tăng trưởng trên ma trận BCG như sau:
|
Thị phần tăng trưởng = (Tỷ lệ tăng trưởng thị phần của sản phẩm / Tỷ lệ tăng trưởng tổng thị phần của ngành) x 100% |
Trong đó:
- Tỷ lệ tăng trưởng thị phần của sản phẩm = (Thị phần năm nay – Thị phần năm trước) / Thị phần năm trước.
- Tỷ lệ tăng trưởng tổng thị phần của ngành = (Thị phần tổng ngành năm nay – Thị phần tổng ngành năm trước) / Thị phần tổng ngành năm trước.
5. Làm sao để gia tăng thị phần cho doanh nghiệp?
Để gia tăng thị phần đối với doanh nghiệp, có một số chiến lược và hoạt động quan trọng cần được thực hiện như sau:
>>>>>Xem thêm: 4 câu hỏi nhà tuyển dụng nên tránh khi phỏng vấn ứng viên!
- Tập trung vào chất lượng sản phẩm và dịch vụ: Doanh nghiệp cần chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ để cạnh tranh với các đối thủ cùng ngành.
- Xây dựng thương hiệu: Đây là cách giúp doanh nghiệp tạo được sự tin tưởng và uy tín của khách hàng, giúp tăng thị phần.
- Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm: Điều này sẽ giúp doanh nghiệp đa dạng hóa sản phẩm, tăng tính đột phá và cải thiện thị phần.
- Thực hiện chiến lược giá cạnh tranh: Cạnh tranh về giá cả cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tăng thị phần. Tuy nhiên, giá cả không thể quá thấp để tránh ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và lợi nhuận của doanh nghiệp.
- Mở rộng kênh phân phối: Doanh nghiệp có thể mở rộng kênh phân phối của mình để tiếp cận nhiều khách hàng hơn, đặc biệt là trên các nền tảng trực tuyến.
- Thực hiện chiến lược tiếp thị hiệu quả: Để tăng thị phần, doanh nghiệp cần thực hiện các chiến lược tiếp thị hiệu quả như quảng cáo, khuyến mãi, tri ân khách hàng,…
- Tạo mối quan hệ tốt với khách hàng: Tạo mối quan hệ tốt, đáp ứng nhu cầu của khách hàng là cách tốt nhất để tăng thị phần và đem lại lợi nhuận cho doanh nghiệp.
“Thị phần là gì?”, chắc hẳn các bạn đã có câu trả lời rồi phải không? Hy vọng rằng những nội dung trên bài viết sẽ giúp bạn đọc giải đáp được toàn bộ khúc mắc liên quan đến chủ đề này.
